Ders Adı Ölçme I
Ders Kodu HRT-3101
Dersin Türü Zorunlu
Ders Biriminin Seviyesi Ön Lisans
Yıl 1
Dönem 1.Yarıyıl
AKTS 4
Dersi Veren(ler) Öğr. Gör. Ahmet UYSAL
Dersin Yardımcıları Yok
Ders İşleme Biçimi Yüz Yüze
Önkoşul Dersleri
Dersin İçeriği ÜNİTE 1: GİRİŞ GİRİŞ 1.1.Ölçme Bilgisinin Konusu ve Tarihçesi: 1.2. Tanımlar : 1.3. Haritaların ve Ölçme Bilgisinin Kullanım Alanları: 1.4. Yerin Temel Şekli 1.5 Ölçü Birimleri ÜNİTE 2: Düzlem Ölçmeleri Ünite 3: Ölçek ve çeşitleri, sayısal uygulama Ünite 4: Ölçü Hataları, Ünite 5: Hata ve Düzeltme, sayısal uygulama Ünite 6: Alım Yöntemleri (Bağlama, Prizmatik ve Kutupsal)- Ölçü Krokileri Ünite 7: Alan Hesapları Ünite 8: Dik Koordinat Sistemi ve Temel Ödevler Ünite 9: Poligon Hesapları, Açık Poligon Hesabı Ünite 10: Kapalı Poligon Hesabı- Bağlı Poligon Hesabı Ünite 11: Sayısal Uygulama Ünite 12: Sayısal Uygulama Ünite 13: Zemine İndirme Ünite 14: Sayısal Uygulama
Dersin Verildiği Diller Türkçe
Dersin Amacı Temel ölçüm araçları hakkında bilgi sahibi olmak.Temel ölçüm metotlarını öğrenmek.Ölçülerin ve fonksiyonlarının ortalama hatalarını hesaplayabilmek. Ölçü krokisi hazırlayabilmek.Basit ölçme aletleri ile alım ve aplikasyon yapabilmek. Her türlü parsel alanını hesaplayabilmek.Açı ölçme aletlerini kullanabilmek.Temel ölçme uygulamalarını arazide yapabilme becerisinin kazandırılması. Açı ölçme yöntemlerini ve hesaplarını öğrenmek.
No Dersin Kazanımları  
1 Şantiyelerde yapılan işin mahiyetine göre gerekli
2 Belli ölçekte harita çizebilme ve okuyabilme
3 Şantiyelerde yapılan işin mahiyetine göre gerekli
4 Şantiyelerde yapılan işin mahiyetine göre gerekli
5 Belli ölçekte harita çizebilme ve okuyabilme
6 Belli ölçekte harita çizebilme ve okuyabilme
7 Belli ölçekte harita çizebilme ve okuyabilme
8 Belli ölçekte harita çizebilme ve okuyabilme
DERSİN KAZANIMLARI / PROGRAM YETERLİKLERİ İLİŞKİ MATRİSİ
DKPY1PY2PY3PY4PY5PY6PY7PY8PY9PY10PY11PY12PY13PY14PY15
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
5-Çok Yüksek İlişkili 4- Yüksek İlişkili 3-Orta İlişkili 2- Zayıf İlişkili 1-Çok Zayıf İlişkili 0-İlişkisiz
Hafta Konular  
1 1. Yeryüzünün şekli 2. Haritanın Tanımı 3. Haritanın önemi 4.Harita projeksiyonları 5. Başlıca koordinat sistemleri 6. Coğrafi koordinat sistemi 7. Ölçme bilgisi tanımı 8. Topografik haritaların kullanım yerleri 9. Harita ve plan tanımı
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu
2 1. Basit ölçü aletlerinin tanıtımı 2. Jalon ve jalon sehpası nedir? 3. Çekül nedir? 4.Ölçü fişi nedir? 5. Çelik şerit metre nedir? 6. Çelik şerit metre ile yapılan ölçümde ısı düzeltmesi 7. Prizmalar ve optik yapısı. 8. Uzunluk ölçü birimleri
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre tanıtımı
3 Doğrultuların aplikasyonu 1. Bir jalonun çekül yardımıyla düşey duruma getirilmesi 2. Birbirini gören iki noktanın aplikasyonu 3. Birbirini görmeyen iki noktanın belirlediği doğrunun aplikasyonu 4. Birbirini görmesine rağmen gerisinde durulup gözlem yapılamayan iki noktanın belirlediği doğrunun aplikasyonu 5. Doğrultuların aplikasyonu ile ilgili arazi ödevi.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
4 1. İki doğrunun kesim noktasının bulunması 2. Yatay uzunlukların ölçülmesi 3. Yatay uzunluk ölçümünde dikkat edilecek hususlar.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Prizma, Çekül, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
5 1. Beşgen prizmaların yapısı. 2. Beşgen prizmaların kullanımı.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
6 Üzerinde Engel Bulunan Doğruların Dolaylı Yollardan Ölçülmesi; 1. İki nokta arasında su birikintisi varsa uzunluğun ölçümü. 2. İki nokta arasında dere, nehir varsa uzunluğun ölçümü. 3. İki nokta arasında yapı varsa uzunluğun ölçümü. 4. İki nokta arasında sık çalılık varsa uzunluğun ölçümü.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
7 Basit ölçme aletleri ile harita alım yöntemleri; 1. Alımın Tanımı ve Alım Yönteminin Seçimi 2. Bağlama yöntemi ile alım. 3. Alımın haritaya tersimatı 4. Dik koordinat (ortogonal) yöntemle alım. 5. Parsellerin bir kenarının ölçü doğrusu olarak kullanılması. 6. Parselin bir köşegeninin ölçü doğrusu olarak kullanılması. 7. Herhangi bir doğrunun ölçü doğrusu olarak alınması 8. Birden fazla doğrunun ölçü doğrusu olarak kullanılması
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
8 1. Prizmatik ölçümde dikkat edilecek hususlar. 2. Prizmatik alımın kontrolü.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
9 1. Ölçü krokisi tanım 2. Ölçü krokisi düzenlenirken dikkat edilecek hususlar. 3. Prizmatik ölçü krokileri 4. Takeometrik (kutupsal) ölçü krokileri.
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Prizma, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile Prizmatik alım uygulaması. - Wild T1 ile Kutupsal alım uygulaması.
10 Ölçü hataları ve hataların yayılma esasları 1. Genel Bilgi 2. Ölçme İşlerinde Karşılaşılan Hatalar: 3. Kaba Hatalar, Sistematik (Düzenli) Hatalar, Tesadüfi (Düzensiz) Hatalar 4. Hata, Gerçek Hata, Görünen Hata 5. Düzeltme, Tolerans 6. Ölçü Dizilerinin Doğruluk Derecesi Ölçütleri 7. Mutlak Hatalar Ortalaması 8. Karesel Ortalama Hata 9. Muhtemel Hata 10. Rölatif (Bağıl) Hata
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Jalon, Jalon sehpası, Çekül, Ölçü fişi ve Çelik şerit metre ile uygulama.
11 1. Ölçeğin önemi 2. Sayısal harita ölçeği 3. Çizgisel (grafik) ölçek 4. Geometrik ölçek 5. Alansal ölçek 6. Alan birimleri 7. Harita ölçeklerinin seçimi ve çizim hassasiyeti. 8. Ölçeklerle ilgili sayısal örnek çözümü
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu
12 Açı birimleri 1. Derece 2. Grad 3. Milyem 4. Zaman 5. Radyan 6. Küçük açı ve özellikleri 7. Açı dönüşümleri ile igili sayısal örnek çözümü
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu
13 Alan Hesapları 1. Prizmatik ölçü değerlerine göre alan hesabı 2. Alımın bağlama yöntemi ile yapıldığı durumlarda alan hesabı 3. Alımın dik koordinat yöntemiyle yapıldığı durumlarda alan hesabı 4. Thompson metodu ile alan hesapları 5. Kutupsal alımın alan hesabı. 6. Koordinatlarla alan hesabı. 7. Gauss alan formülleri ile alan hesabı 8. Ölçü ve plan değerlerine göre alan hesapları
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu
14 Ölçü ve plan değerlerine göre alan hesapları 1. Yarı grafik yöntemle alan hesabı 2. Plan değerlerine göre alan hesabı 3. Paralel çizgili diyagramlar metodu 4. Hiperbol diyagramlar ile alan hesabı 5. Kare çizgili diyagramlar ile alan hesabı 6. Planimetre ile alan hesabı
  Ön Hazırlık: - SUNU - Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu - Planimetre ile harita üzerinden parsel alanlarının bulunması ile ilgili uygulama.
No Bölüm Öğrenme Çıktısı Katkı Düzeyi
1 Disiplinler arası ve ekip anlayışı ile çalışma yeteneği. 4
2 Arazi uygulamaları için gerekli, modern ve klasik ölçme teknikleri, ölçme aletlerinin temel yapısı ve kullanma becerisi kazandırmak. 4
3 Yeryüzü altında, üstünde ve üzerinde belli bir konumu ve biçimi olan nesnelere ait verilerin toplanması, işlenmesi, analizi, sunumu ve ulaşılan bilgilerin araziye uygulanması konusunda bilgi ve deneyim. 4
4 Harita tasarımı, çizimi, kullanımı, çoğaltımına yönelik bilgi. 3
5 Yeterli düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak. 2
6 Temel bilgisayar kullanımı yanında, mesleğin gerektirdiği yazılım ve donanımları kullanmak, verilerin analizi ve sunumunu yaparak teknik hizmet sunabilme yeteneği 3
7 Atatürk ilke ve inkılâpları doğrultusunda vatandaşlık bilincine, dil bilgisine, iş güvenliği ve çevre koruma bilgisine ve etik değerlere sahip olmak. 5
8 Sanat yapıları, bina ve yol projelerinin uygulanması için gerekli verilerin alımı, işlenmesi, teknik ve plan mevzuatlarına göre uygulamalarda deneyim kazanma yeteneği. 3
9 Yapılmış ve yapılmakta olan paftaların okunması, koordinat sistemlerinin dönüştürülmesini kullanma yeteneği. 3
10 Kentsel ve kırsal toprak düzenleme, bütünleyebilme, gerekli teknik ve mevzuatları kullanabilme, toplumsal gelişim süreçlerini analiz edebilme yeteneği. 3
11 Ulusal jeodezik ağları ve ilgili mevzuatın anlaşılması, GPS uygulamaları hakkında uygulama yeteneği. 2
12 Arazi uygulamalarında ekip koordinasyonu sağlanarak gerekli detay noktalarının alım krokilerinin düzenlenmesi ve arazi grubu içerisinde uyumlu çalışma yeteneği. 5
13 Arazi çalışmalarında karşılaşılan problemleri tanımlama, analiz etme ve çözme yeteneği 5
14 Kamu kuruluşlarının arşiv düzenlemesi öğretilerek gerekli dokümanların kamu kuruluşlarından nasıl temin edileceği bilgisinin verilmesi 3
15 Kamu kuruluşlarının istediği nitelikte dosyaların sunulması. 3
Yarıyıl İçi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Ara Sınav 1 100
Kısa Sınav 0 0
Ödev 0 0
Devam 0 0
Uygulama 0 0
Labaratuvar 0 0
Proje 0 0
Atölye 0 0
Seminer 0 0
Arazi Çalışması 0 0
Sözlü sınav 0 0
Portfolyo 0 0
Doküman İncelemesi 0 0
Performans değerlendirme 0 0
Sunum 0 0
Alan Çalışması 0 0
Vaka Çalışması 0 0
Video Kaydı 0 0
Öz değerlendirme 0 0
Akran Değerlendirme 0 0
Eşleştirme Testleri 0 0
Çoktan seçmeli test 0 0
Kısa Cevaplı test 0 0
Kontrol listeleri 0 0
Dereceleme Ölçekleri 0 0
Zihin Haritalama 0 0
Araştırma yazısı 0 0
Çevrimiçi anket 0 0
Çevrimiçi Kısa sınav 0 0
TOPLAM 0
Yıliçinin Başarıya Oranı 40
Finalin Başarıya Oranı 60
TOPLAM 100
AKTS kredilerinin belirlenmesinde öğrenci işyükü anketlerinden faydalanılmaktadır.
Etkinlik Sayısı Süresi Toplam
Ders Süresi (Sınav Haftaları Hariç) 14 4 56
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 10 4 40
Ödevler 5 5 25
Sunum 0 0 0
Proje 0 0 0
Laboratuar Çalışması 0 0 0
Arazi ya da Alan Çalışması 0 0 0
Ara Sınavlar 1 6 6
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 7 7
İşyükü Saati (30) 30
Toplam İşyükü / Saat 134    
Dersin Akts Kredisi 4    
Ders Notu Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu 14 hafta derslerde anlatılacak konularla ilgili sunular Aydoğan B., Ölçme Bilgisi (I) Ders Notu Issues are described in the 14 weeks course presentations 1. Songu C., Ölçme Bilgisi I, Ankara, 1975 2. Aytaç M., Ölçme Yöntemi, İTÜ, İstanbul, 1976 3. Özbenli E.,Tüdeş T., Ölçme Bilgisi, KTÜ, Trabzon, 1997 Basit ölçme aletleri, Klasik ölçme aletleri, planimetreSimple measuring instruments, classical measuring instruments
Diğer Kaynaklar Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu 14 hafta derslerde anlatılacak konularla ilgili sunular Aydoğan B., Ölçme Bilgisi (I) Ders Notu Issues are described in the 14 weeks course presentations 1. Songu C., Ölçme Bilgisi I, Ankara, 1975 2. Aytaç M., Ölçme Yöntemi, İTÜ, İstanbul, 1976 3. Özbenli E.,Tüdeş T., Ölçme Bilgisi, KTÜ, Trabzon, 1997 Basit ölçme aletleri, Klasik ölçme aletleri, planimetreSimple measuring instruments, classical measuring instruments
Materyal
Dökümanlar Aydoğan B., Ölçme Bilgisi I Ders Notu 14 hafta derslerde anlatılacak konularla ilgili sunular Aydoğan B., Ölçme Bilgisi (I) Ders Notu Issues are described in the 14 weeks course presentations 1. Songu C., Ölçme Bilgisi I, Ankara, 1975 2. Aytaç M., Ölçme Yöntemi, İTÜ, İstanbul, 1976 3. Özbenli E.,Tüdeş T., Ölçme Bilgisi, KTÜ, Trabzon, 1997 Basit ölçme aletleri, Klasik ölçme aletleri, planimetreSimple measuring instruments, classical measuring instruments
Ödevler Basit ölçme aletleri, Klasik ölçme aletleri, planimetre
Sınavlar
Materyal Diğer
Planlanmış Öğrenme Faaliyetleri ve Öğretim Yöntemleri