Ders Adı Elektrik Motor Sürücüleri
Ders Kodu EEM-477
Dersin Türü Zorunlu
Ders Biriminin Seviyesi Lisans
Yıl 4
Dönem 7.Yarıyıl
AKTS 4
Dersi Veren(ler) Dr. Öğr. Üyesi Remzi İNAN
Dersin Yardımcıları
Ders İşleme Biçimi Yüz Yüze
Önkoşul Dersleri
Dersin İçeriği Motor Sürücülerinin sınıflandırılması ve motor sürme prensipleri. DC Motor Sürücü Sistemleri, Değişken hızlı sistemler için kontrollü doğrultucu ile DC motor kontrolü, Kıyıcı kontrolü DC motor sürücü sistemleri. Dört bölge sürücülerin prensipleri, DC motor sürücülerinin incelenmesi ve denenmesi, AC Motor Sürücülerinin Sınıflandırılması, Üç fazlı tam köprü eviriciler, PWM eviriciler, Histeresiz akım kontrollü eviriciler, Çok Seviyeli Eviriciler, Pratik evirici Uygulamaları, Fırçasız DC motor ve Sabit Mıknatıslı Senkron Motor sürücüleri, Fırçasız DC motor sürücülerinin çalıştırılarak incelenmesi, Step motor ve relüktans motor sürücüleri. Motor sürücülerinin verimi, enerji kazanımı ve uygulamaları.
Dersin Verildiği Diller Türkçe
Dersin Amacı Elektrik motor sürücülerinin tanıtılması, genel prensiplerinin anlatılması
Ders Yapısı
Temel/Alana Özgü Mesleki Dersler 40
Uzmanlık/Program Dersi 40
Destek Dersi 0
Beceri,İletişim ve Yönetim Becerileri Dersi 0
Aktarılabilir Beceri Dersi 0
Matematik ve Temel Bilimler 20
Temel Eğitim 0
Ders İşleme Şekli
Sınıf Dersi 100
Sınıf Dersi açıklama 2
Problem Saati 0
Problem Saati Açıklama 0
Laboratuvar 0
Laboratuvar Açıklama 0
Diğer 0
Diğer Açıklama 0
No Dersin Kazanımları  
1 Doğru akım ve alternatif akım motorlarının eşdeğer devre modellerinin matematiksel ifadelerinin çıkarımlarının kazandırılması.
2 Elektrik motoru sürme tekniklerinin kavramsal olarak kazandırılması.
3 Elektrik motoru sürücü tasarımlarında uygulanan doğrultucu, çevirici ve evirici topolojilerinin kazandırılması.
4 Benzetim tabanlı uygulama ile elektrik motoru sürücü sistemlerinin analizi ve çalışma prensiplerinin gözlemlenmesi.
5 Güç elektroniği tabanlı sürücülere ait çıkış gerilimi ve akım formlarının yorumlanmasını.
DERSİN KAZANIMLARI / PROGRAM YETERLİKLERİ İLİŞKİ MATRİSİ
DKPÇ1PÇ2PÇ3PÇ4PÇ5PÇ6PÇ7PÇ8PÇ9PÇ10PÇ11PÇ12PÇ13
1
2
3
4
5
5-Çok Yüksek İlişkili 4- Yüksek İlişkili 3-Orta İlişkili 2- Zayıf İlişkili 1-İlişkisiz
Hafta Konular  
1 Motor Sürücülerinin sınıflandırılması ve motor sürme prensipler
2 DC Motor Sürücü Sistemleri,
3 Değişken hızlı sistemler için kontrollü doğrultucu ile DC motor kontrolü, Kıyıcı kontrolü DC motor sürücü sistemleri,
4 Dört bölge sürücülerin prensipleri, DC motor sürücülerinin incelenmesi ve denenmesi,
5 Dört bölge sürücülerin prensipleri, DC motor sürücülerinin incelenmesi ve denenmesi,
6 AC Motor Sürücülerinin Sınıflandırılması, Üç fazlı tam köprü eviriciler, PWM eviriciler,
7 Histeresiz akım kontrollü eviriciler, Çok Seviyeli Eviriciler,
8 Histeresiz akım kontrollü eviriciler, Çok Seviyeli Eviriciler,
9 Fırçasız DC motor sürücüleri
10 Fırçasız DC motor sürücüleri
11 Fırçasız DC motor sürücüleri
12 Fırçasız DC motor sürücüleri
13 Motor sürücülerinin verimi, enerji kazanımı ve uygulamaları
14 Motor sürücülerinin verimi, enerji kazanımı ve uygulamaları
No Program Çıktısı Katkı Düzeyi
1 Fen bilimleri, matematik, bilişim teknolojileri, hesaplama-planlama yöntemleri ve Elektrik-Elektronik Mühendisliğinin gerektirdiği konularda yeterli düzeyde bilgi sahibidir. 4
2 Fen bilimleri, matematik, bilgisayarlı hesaplama-planlama yöntemleri ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği ile ilgili bilgileri kullanarak bir problemi tanımlar ve analiz eder. 2
3 Elektrik-Elektronik Mühendisliği alanındaki problemlerin çözümü için güncel bilgiye erişir, veri tabanlarını kullanır, literatür taraması yapar. 2
4 Güncel ekipman, teknik, bilişim teknolojileri ve yöntemleri kullanarak bilgisayar ortamı veya gerçek ortamda deney tasarlar, yapar, sonuçlarını analiz eder ve yorumlar. 2
5 Elektrik-Elektronik Mühendisliği alanındaki problemlerin çözümünde güncel mühendislik ekipmanları, teknikleri, yöntemleri ve bilişim teknolojilerini kullanır. 2
6 Elektrik-Elektronik Mühendisliği alanındaki problemleri çözmek için gerçekçi kısıtları göz önüne alarak modern teknik ve ekipman ve bilişim araçlarını kullanarak sistem, süreç, cihazları da içerebilen çözümler tasarlar. 1
7 Mesleki ilkelerin bilincinde ve etik sorumluluk sahibidir. Ayrımcılık yapmama, tarafsızlık gibi konularda bilinçlidir. 1
8 Süreç, sebep ve sonuçlar arasında ilişki kurar, analiz eder ve yorumlar. 1
9 Bireysel olarak veya takım halinde disiplin içi veya disiplinler arası çalışma yapar. 1
10 İnovasyon, girişimcilik, risk yönetimi, değişim gibi hususları içeren proje önerisi, planlaması ve yönetimi yapar. 1
11 Sahip olduğu teknik konularda uygun düzeyde yazılı ve sözlü iletişim becerilerine sahiptir. Bu durumlar için İngilizce dilini de kullanır. 1
12 Gelişen teknolojiyi takip eder, kullanır, mevcut teknoloji ile farkını irdeler, sürekli kendini yeniler. 1
13 Mühendislik uygulamalarının toplum, sağlık, çevre, güvenlik, ekonomi üzerindeki etkileri ve hukuki sonuçları hakkında bilgi sahibidir. 1
Yarıyıl İçi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Ara Sınav 1 50
Kısa Sınav 0 0
Ödev 1 50
Devam 0 0
Uygulama 0 0
Labaratuvar 0 0
Proje 0 0
Atölye 0 0
Seminer 0 0
Arazi Çalışması 0 0
Sözlü sınav 0 0
Portfolyo 0 0
Doküman İncelemesi 0 0
Performans değerlendirme 0 0
Sunum 0 0
Alan Çalışması 0 0
Vaka Çalışması 0 0
Video Kaydı 0 0
Öz değerlendirme 0 0
Akran Değerlendirme 0 0
Eşleştirme Testleri 0 0
Çoktan seçmeli test 0 0
Kısa Cevaplı test 0 0
Kontrol listeleri 0 0
Dereceleme Ölçekleri 0 0
Zihin Haritalama 0 0
Araştırma yazısı 0 0
Çevrimiçi anket 0 0
Çevrimiçi Kısa sınav 0 0
TOPLAM 100
Yıliçinin Başarıya Oranı 40
Finalin Başarıya Oranı 60
TOPLAM 100
AKTS kredilerinin belirlenmesinde öğrenci işyükü anketlerinden faydalanılmaktadır.
Etkinlik Sayısı Süresi Toplam
Ders Süresi (Sınav Haftaları Hariç) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 14 5 70
Ödevler 0 0 0
Sunum/Seminer 0 0 0
Proje 0 0 0
Laboratuar Çalışması 0 0 0
Arazi ya da Alan Çalışması 0 0 0
Kısa Sınav 0 0 0
Araştırma 0 0 0
Rapor Yazma/Rapor sunumu 0 0 0
Vaka İncelemesi 0 0 0
Staj 0 0 0
Uygulama/Materyal Hazırlama 0 0 0
Tez Çalışması 0 0 0
Ara Sınavlar 1 10 10
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 10 10
İşyükü Saati (30) 0
Toplam İşyükü / Saat 132    
Dersin Akts Kredisi 4    
Ders Notu Ders kapsamında öğretim elemanı tarafından oluşturulan ders notu.
Diğer Kaynaklar Ders kapsamında öğretim elemanı tarafından oluşturulan ders notu.
Materyal
Dökümanlar Ders kapsamında öğretim elemanı tarafından oluşturulan ders notu.
Ödevler Ders kapsamında kavramsal ve teorik olarak bilgi edinilen elektrik motor sürücülerinden birinin tasarımının benzetim ortamında gerçekleştirilmesi.
Sınavlar
Materyal Diğer
Planlanmış Öğrenme Faaliyetleri ve Öğretim Yöntemleri











Course Weekly Schedules
Hafta 1 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Motor sürücülerinin genel tanımı ve sınıflandırılması.
Motor sürme prensiplerinin açıklanması.
DC, AC, fırçasız DC ve stepper motor türlerinin karşılaştırılması.
Hedefler:

Motor sürücülerinin temel işlevlerini öğrenmek.
Motor sürücülerin sınıflandırmasını anlamak.
Motor sürme prensiplerini öğrenmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Ders içi sunum ve örnek uygulamalar.
Motor sürücülerin sınıflandırılması ile ilgili tartışmalar.
Grup çalışması: Farklı motor türlerinin avantajlarını tartışma.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Ders içi sunum ve örnek uygulamalar.
Motor sürücülerin sınıflandırılması ile ilgili tartışmalar.
Grup çalışması: Farklı motor türlerinin avantajlarını tartışma.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 2 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

DC motorların çalışma prensipleri.
DC motor sürücü sistemleri ve temel bileşenler.
DC motorların hız ve tork kontrolü.
Hedefler:

DC motorlarının temel çalışma prensiplerini öğrenmek.
DC motor sürücülerinin yapısını ve işlevini kavramak.
Hız ve tork kontrolünü anlayabilmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

DC motorları ile yapılan benzetim uygulamaları.
Hız ve tork kontrol tekniklerinin uygulanması.
Grup tartışması: DC motorların endüstriyel kullanımı.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

DC motorları ile yapılan benzetim uygulamaları.
Hız ve tork kontrol tekniklerinin uygulanması.
Grup tartışması: DC motorların endüstriyel kullanımı.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 3 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Kontrollü doğrultucu ile DC motor hız kontrolü.
Kıyıcı kontrolü (Chopper) ile DC motor sürücüsü uygulamaları.
Değişken hız motor sistemleri.
Hedefler:

Kontrollü doğrultucular ile DC motor kontrolünü öğrenmek.
Kıyıcı kontrolünün (Chopper) çalışma prensiplerini anlamak.
Değişken hızda çalışan sistemlerdeki motor kontrolünü öğrenmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Kontrollü doğrultucu devrelerinin simülasyonu.
Örnek problemlerin çözümü.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Kontrollü doğrultucu devrelerinin simülasyonu.
Örnek problemlerin çözümü.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 4 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Dört bölge sürücülerinin temel prensipleri.
DC motor sürücülerinin genel özellikleri ve deneysel testleri.
Hedefler:

Dört bölge sürücülerin çalışma prensiplerini öğrenmek.
DC motor sürücülerinin farklı bölge modlarını anlamak.
Deneysel çalışmalar ile motor sürücüsü performansını değerlendirmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Dört bölge sürücüleri ile ilgili örnek sour çözümleri
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Dört bölge sürücüleri ile ilgili örnek sour çözümleri
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 5 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Dört bölge sürücülerin ileri düzey özellikleri.
DC motor sürücülerinin optimize edilmesi.
Hedefler:

Dört bölge sürücülerin daha derinlemesine anlaşılması.
DC motor sürücülerinin tasarımına dair çözümlü teorik örnekler.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Yöntemlerin karşılaştırılması.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Yöntemlerin karşılaştırılması.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 6 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

AC motorlarının sınıflandırılması ve temel özellikleri.
Üç fazlı tam köprü evirici devrelerinin tasarımı.
PWM eviricilerinin kullanımı.
Hedefler:

AC motor türlerini ve kullanımlarını öğrenmek.
Üç fazlı tam köprü eviricilerin nasıl çalıştığını kavramak.
PWM eviricilerinin motor sürücülerindeki rolünü öğrenmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Üç fazlı evirici devreleri ile yapılan simülasyon uygulamaları.
PWM eviricilerinin simülasyonu ve analiz edilmesi.
Laboratuvar çalışması: Motor sürücüsünde PWM tekniği kullanımı.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Üç fazlı evirici devreleri ile yapılan simülasyon uygulamaları.
PWM eviricilerinin simülasyonu ve analiz edilmesi.
Laboratuvar çalışması: Motor sürücüsünde PWM tekniği kullanımı.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 7 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Histeresiz akım kontrollü eviricilerin tasarımı ve çalışma prensibi.
Çok seviyeli eviricilerin avantajları ve uygulamaları.
Hedefler:

Histeresiz akım kontrolünün nasıl çalıştığını öğrenmek.
Çok seviyeli eviricilerin motor sürücüsündeki önemini anlamak.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Histeresiz akım kontrollü evirici devrelerinin simülasyonu.
Çok seviyeli eviricilerin teorik temelleri.
Grup çalışması: Akım kontrolü yöntemlerinin karşılaştırılması.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Histeresiz akım kontrollü evirici devrelerinin simülasyonu.
Çok seviyeli eviricilerin teorik temelleri.
Grup çalışması: Akım kontrolü yöntemlerinin karşılaştırılması.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 8 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Histeresiz akım kontrolü ve çok seviyeli eviricilerin detaylı analizi.
Evirici devrelerinin çalışma prensibi.
Hedefler:

Histeresiz akım kontrolü ile motor hız ve torkunun yönetilmesi.
Çok seviyeli eviricilerin endüstriyel motor sürücülerindeki kullanımını kavramak.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Evirici devrelerinin teorik ve pratik analizi.
Örnek soru çözümü ve problem tartışması.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Evirici devrelerinin teorik ve pratik analizi.
Örnek soru çözümü ve problem tartışması.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 9 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Fırçasız DC motorlarının yapısı ve çalışma prensipleri.
Fırçasız DC motor sürücülerinin tasarımı ve kontrolü.
Hedefler:

Fırçasız DC motorlarının avantajlarını ve uygulama alanlarını öğrenmek.
Fırçasız DC motor sürücülerinin kontrol yöntemlerini anlamak.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motor devrelerinin simülasyonu.
Motor sürücüsünün kontrol algoritmalarını tartışma.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motor devrelerinin simülasyonu.
Motor sürücüsünün kontrol algoritmalarını tartışma.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 10 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Fırçasız DC motor sürücülerinin gelişmiş kontrol yöntemleri.
Hız ve tork kontrolü uygulamaları.
Hedefler:

Fırçasız DC motorlarının ileri düzey kontrol tekniklerini öğrenmek.
Hız ve tork kontrol yöntemlerini uygulamak.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motorlarının hız-tork kontrolü simülasyonları.
Grup tartışması ve raporlama.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motorlarının hız-tork kontrolü simülasyonları.
Grup tartışması ve raporlama.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 11 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Fırçasız DC motor sürücü sistemlerinin performans analizi.
Fırçasız motor kontrol algoritmalarının optimizasyonu.
Hedefler:

Fırçasız DC motor sürücülerinin performansını değerlendirmek.
Motor sürücü sistemlerini optimize etmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Örnek uygulama üzerinden algoritma analizi.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Örnek uygulama üzerinden algoritma analizi.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 12 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Endüstriyel uygulamalarda fırçasız DC motorlarının kullanımı.
Hedefler:

Endüstriyel alanda fırçasız DC motorlarının kullanımını öğrenmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motorunun endüstriyel uygulamalarına dair bir örneklem analizi
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Fırçasız DC motorunun endüstriyel uygulamalarına dair bir örneklem analizi
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 13 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Motor sürücülerinin enerji verimliliği.
Enerji kazancı sağlayan motor sürücü teknolojileri.
Motor sürücülerinin uygulama alanları.
Hedefler:

Motor sürücülerinin verimliliğini ölçmek.
Enerji tasarrufu sağlayan motor sürücü sistemlerini öğrenmek.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Enerji verimliliği hesaplamaları.
Endüstriyel motor uygulamaları üzerinden enerji kazanımı tartışması.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Enerji verimliliği hesaplamaları.
Endüstriyel motor uygulamaları üzerinden enerji kazanımı tartışması.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri
Hafta 14 .Hafta
Konu
Haftalık Kapsam ve Hedefler Kapsam:

Motor sürücülerinin verimliliği ve enerji kazancı üzerine son değerlendirmeler.
Motor sürücülerinin gelecekteki gelişimi.
Hedefler:

Motor sürücülerinin gelecekteki gelişim ve trendlerini öğrenmek.
Motor sürücü sistemlerinin verimliliğini artırma stratejilerini tartışmak.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri/Kaynakları/Videolar Öğrenme Etkinlikleri:

Motor sürücülerinin geleceği üzerine seminer.
Enerji verimliliği üzerine bir araştırma yapma ve sunum hazırlama.
Haftalık Öğrenme Etkinlikleri Açıklama Öğrenme Etkinlikleri:

Motor sürücülerinin geleceği üzerine seminer.
Enerji verimliliği üzerine bir araştırma yapma ve sunum hazırlama.
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri Öz değerlendirme,
Haftalık Ölçme-Değerlendirme Notlandırması/Ödev Teslim Süreleri